- PRAXITELES
- PRAXITELESmarmoris sculpendi insignis artifex, Romae, Pompeii M. tempore, duplicip praecipue Veneren obilitatus, Gnidiâ et Coâ, quae ob artis praestantiam, magnam mortalium vim in eas insulas ad sui spectaculum allexerunt. Sed Gnidia vesanô amore iuvenis cuiusdam insignis, qui delituit in templo, simulacroque cohaesit; tum Nicomedis aestimatione regis, grandi Gnidiorum aerealienô permutare conantis, plus samae adepta est. Natus est in extrema Italiae ora, quam Magnam Graeciam olim vocabant, deinde obartis excellentiam civitate Romanâ donatus est; quam plurimis etiam egregiis signis ornavit. Scripsit, (teste Varrone) 5. Volumina nobilium operum in toto orbe. Eius Romae opera, Triptolemus, Flora, Ceres in hortis Servilianis, Boni Eventûs, et Bonae Fortunae simulacra in Capitolio: item et Maenades, et quas Thyadas vocant et Caryatidas, et Sileni in Asinii Pollionis monumentis, et Apollo et Neptunus. Plin. l. 33. c. 9. 12. l. 34. c. 8. et l. 36. c. 5. Claruit autem potissimum candidô marmore, quod ab insulae nomine, in qua eftodiebatur, Parium dicitur. Propert. l. 3. el. 8. v. 16.Praxitelem Parius vinditat arte lapis.In Catalectis:Nec me Praxiteles Scopasve fecit.Vide Anthol. l. 4. de eius Venere. Hic cum Satyrum ex Pario marmore, et Cupidinem ex Pentelico lapide summâ industriâ elaborâsset, Phrynen meretricem insigneque scortum amore deperiisse fertur: a quâ interrogatus. Quodnam opus haberet formosissimum? Tacuit ipse, spondens autem ei quod eligeret se daturum. Technâ vero quâdam Phrynes servus accurrit, Officinam Praxitelis ardere nuntians. Intentus itaque Praxiteles, impendio resistere sperans, foras repente sese proripuit, inquiens: Nihil misero mibi ex laboribus sperest, si satyrus et Cupido confiagrârint. At Phryne; Ne festines, inquit, calliditate tantum meâ circumventus es. Taliitaque astutiâ Cupidinis simulacrum Phryne a Praxitele donôaccepit. Id autem, eâ mortuâ, a Thespiensibus octingentis auri minis comparatum, Caius Caesar Romam advexit, quod postea a Claudio Imperatore remissum, Nero denuo abstraxit, Athen. l. 12. Theocr. Schol. Idyil. ait, duos fuisse Πραξιτέλεις, τὸν μὲν ἀρχαιότερον, ἀνδριαντοποιὸν, τὸν δὲ νεώτερον ἀγαλματοποιόν: οὗτος δε ἦν ἐπὶ Δημητρίου τοῦ βασιλέως. Hinc Praxitelius. Cicer. de Divinat. l. 2. c. 21. In omni marmore non necesse est messe Praxitelia capita. Nic. Lloydius.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.